Khi nào thì tôi nên trở thành người lãnh đạo?
Tác giả: Nguyễn Minh Phương, Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư, Mekong Capital
24/02/2023
———
Sau khi gia nhập đội ngũ Tư vấn Đầu tư Vua Nệm năm 2020, với tình yêu cho công ty và cam kết hiện thực hóa Tầm nhìn của Vua Nệm, tôi tự hào tuyên bố mình sẽ trở thành trưởng nhóm tư vấn đầu tư vào cuối năm 2021. Tôi tự nhủ, “Mình sẽ cho bản thân một năm để học tất cả những gì liên quan đến sáng tạo đột phá cho Vua Nệm. Tôi yêu công ty này và tôi thích làm việc với các nhà sáng lập của Vua Nệm. Đến lúc đó tôi sẽ sẵn sàng.” Đây dường như là một kế hoạch hoàn hảo.
Nguyễn Minh Phương, Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư, Mekong Capital
———
Bỗng nhiên, vào giữa năm 2021, Chris Freund mời tôi trở thành trưởng nhóm tư vấn đầu tư của Vua Nệm vào tháng 7, sáu tháng trước kế hoạch của tôi. Tôi cảm thấy rất bất ngờ.
“Bản thân mình đã sẵn sàng để trở thành trưởng nhóm đầu tư chưa?”, “Tôi chưa sẵn sàng chút nào cả” – những suy nghĩ tức thì của tôi. Tôi không là gì so với các trưởng nhóm tư vấn đầu tư của tôi. Họ có thể tạo ra những ảnh hưởng lớn còn tôi thì chỉ tạo ra những tác động nhỏ bé. Họ có nhiều năm kinh nghiệm triển khai mô hình Đầu tư lấy tầm nhìn làm định hướng (VDI) còn tôi chỉ vừa trải qua kỷ niệm 1 năm làm việc.
Một tuần sau, Vua Nệm tổ chức họp HĐQT, lẽ ra đây là cuộc họp HĐQT cuối cùng mà tôi tham gia với vai trò phó trưởng nhóm tư vấn đầu tư. Trong đầu tôi xoay quanh những suy nghĩ và lo ngại. Tôi ngồi yên lặng quan sát buổi nói chuyện giữa Chris, chị Đỗ Khánh Vân, chuyên gia ngành và các nhà sáng lập. Tôi lặng lẽ ghi chép và sắp xếp các câu hỏi mà tôi dự kiến hỏi trong đầu. Tôi ngồi lặng lẽ suốt buổi nói chuyện cố gắng tìm thời điểm thích hợp để đặt câu hỏi mà không bị phán xét. Khi chị Vân lần lượt các đặt câu hỏi giống danh sách tôi, tôi bắt đầu bí câu hỏi. Trong giờ giải lao, Chris nhắn tin yêu cầu tôi tham gia vào cuộc họp.
Trái tim tôi như lỡ một nhịp. Tôi đã bị bắt quả tang.
Tôi phải nghĩ ra một câu hỏi ngay lập tức. Nhưng càng suy nghĩ thì tôi càng ít chú tâm vào buổi nói chuyện và càng cảm thấy bối rối với sự thiếu tập trung của mình. Cuối cùng tôi chỉ biết giữ im lặng trong suốt phần còn lại của buổi họp.
Dù tham gia họp HĐQT nhưng tôi không hề ra dáng như một trưởng nhóm tư vấn đầu tư. Tôi vẫn chờ đợi và suy nghĩ miên man. Tại sao mình lại đợi? Tại sao mình lại trốn tránh? Tôi không muốn đợi. Tôi không muốn trốn tránh. Tôi muốn trở thành một thành viên đáng tin cậy của Vua Nệm để hiện thực hóa Tầm nhìn. Tôi muốn thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn nhờ Vua Nệm. Trong khi vật lộn để hiểu bản thân mình vì sao lại hành động không nhất quán với mong muốn, tôi đã gửi lời mời tham gia buổi huấn luyện đột phá với cố vấn của tôi – Chris.
Đây là buổi huấn luyện đột phá đầu tiên của tôi với Chris. Tôi cảm thấy hoảng sợ. Khi đang đợi cho buổi huấn luyện bắt đầu, tôi tự hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu đây là lần cuối cùng của tôi? Tôi chắc chắn đã làm Chris thất vọng. Chắc Chris đã nghĩ tôi là một đứa thất bại.
Tôi bất ngờ vì Chris bắt đầu buổi huấn luyện khá nhẹ nhàng, chỉ yêu cầu tôi viết xuống cam kết của mình. Tôi lo lắng như cô gái nhỏ chờ đợi cơn thịnh nộ của người bố sau khi bắt quả tang vì cúp học. Tay thì gõ nhưng mắt tôi thì cẩn thận dò xét Chris. Giọng của Chris nhẹ nhàng và đôi mắt bình tĩnh. “Không có gì sai cả” là những gì tôi trải qua. Từng câu hỏi được đặt ra, giọng nói ấm áp của Chris xóa tan nỗi sợ trong tôi. Rồi một câu hỏi buộc tôi phải đối diện và phản tư chính mình:
- “Điều gì bạn nghĩ về mình và không muốn người khác phát hiện?”
…
- “Tôi sẽ không bao giờ đủ giỏi”. Tôi buột miệng thốt lên khi quá khứ của tôi hiện về một cách sống động.
———
Là con một trong nhà, tôi có được sự thoải mái khi không phải tranh giành chú ý với ai trong gia đình. Tuy nhiên, tôi luôn cảm nhận mình phải cạnh tranh với bạn bè và những người xung quanh để có được sự công nhận.
“Đối thủ” đầu tiên của tôi là một người bạn lâu năm. Chúng tôi sinh cách nhau 15 ngày và thực tế chúng tôi đã là bạn từ khi mới lọt lòng. Chúng tôi hoàn toàn trái ngược nhau. Bạn ấy là một cô gái mũm mĩm, còn tôi thì gầy gò với nước da hơi ngăm đen. Bạn ấy học chăm chỉ, trong khi tôi thích vẽ. Bạn ấy luôn khiến mẹ tự hào, còn tôi toàn làm hỏng chuyện.
Ở trường tiểu học, Trang chơi đàn keyboard. Mẹ tôi hỏi tôi có muốn học không và bảo tôi sẽ thông minh hơn nếu biết chơi một nhạc cụ. Tôi không biết gì về đàn keyboard, nhưng tôi biết tôi muốn mẹ tôi tự hào. Vì vậy, tôi đã đồng ý. Học một nhạc cụ đã khó, nhưng ngón tay của tôi càng làm việc học khó hơn. Khi những ngón tay của Trang lướt nhẹ nhàng trên những phím đàn, thì những ngón tay của tôi cứng lại như thể chúng đang giữ một đống bút màu. Tôi đã thất bại.
Nhưng nếu tôi không thể đánh bại Trang trên phím đàn, thì tôi có thể hơn bạn ấy ở những khía cạnh khác. Tôi nỗ lực học toán và văn để thi vào trường cấp 2 tốt nhất ở Hà Nội, trong khi bạn ấy thì học trường khác. Tôi cảm thấy nhẹ nhõm vì tôi không còn phải chứng minh giá trị bản thân nữa.
Nhưng tôi đã sai.
Ở trường cấp hai, đối thủ của tôi gia tăng cả về số lượng và chất lượng. Ngay cả khi tôi học lớp giỏi nhất ở trường tốt nhất, vẫn có 4-5 người bạn với số điểm cao hơn tôi. “Khi bằng tuổi con, mẹ luôn đứng đầu lớp nhưng con chưa bao giờ làm lớp trưởng,” tôi nhớ lại những lời mẹ từng nói.
Kể từ đó, tôi tin rằng mình không bao giờ đủ giỏi để trở thành một nhà lãnh đạo. Tôi sinh ra để làm người theo sau, luôn đứng thứ 2, thứ 3, thậm chí thứ 4. Tôi không buồn tranh đua với ai nữa.
———
Đây chính là… lý do mà tôi đã che giấu nỗi sợ hãi lâu nay của mình về việc không được công nhận, nỗi sợ hãi rằng tôi không đủ tốt, rằng tôi không đủ hiểu biết, không đủ kinh nghiệm, không đủ giỏi.
———
Khi tôi chia sẻ những kỷ niệm thời thơ ấu để suy ngẫm, dường như tôi được giải phóng nhiều hơn.
Chris tỏ vẻ.. lạc quan hơn: “Vậy bạn có thể mang lại giá trị gì cho Vua Nệm để hiện thực hóa Tầm nhìn của công ty?”
“Tôi cam kết và hoàn toàn tin tưởng vào Tầm nhìn của Vua Nệm” Tôi nhanh chóng trả lời
Nhưng Chris vẫn tiếp tục đặt lại câu hỏi: “Đâu là thế mạnh duy nhất của bạn?”
Tôi do dự trả lời “Tôi có thể tạo ra trải nghiệm cho người khác khiến họ cảm thấy được yêu thương, tin tưởng và chấp nhận để họ tin vào bản thân, họ có thể làm được bất cứ điều gì và đó là lúc điều kỳ diệu xảy ra.” Tôi chắc chắn rằng Chris sẽ nghĩ tôi mất trí. “Không hiểu chuyên viên tư vấn đầu tư nào mà lại trả lời như vậy?”
Nhưng sau đó, tôi đột ngột nhận ra tôi đã che giấu nỗi sợ công nhận khi tôi luôn đánh giá, so sánh bản thân với một hình ảnh hoàn hảo về trưởng nhóm tư vấn đầu tư. Vì sợ bị đánh giá không đủ giỏi nên tôi không còn là chính mình. Tôi không còn mang lại tình yêu và ánh sáng cho mọi người, ngay cả bản thân tôi. Tất cả những nỗi sợ như một đám mây dày đặc, ngăn cản tình yêu của tôi dành cho Vua Nệm và che mất ánh sáng trong bóng tối.
Nhưng sự thật, tôi là duy nhất và khác biệt. Đó chỉ là vấn đề thời gian khi tôi quyết định tỏa sáng.
Tôi rời buổi huấn luyện đột phá, cảm thấy tự do. Đó không phải là tâm thế hoàn toàn sẵn sàng. Đó không phải là biết tất cả mọi thứ để có thể lãnh đạo. Điều quan trọng là bản thân tôi có thể tự thắp sáng con đường của mình trong hành trình khám phá.
———
Cuối tuần đó, tôi háo hức gặp các nhà sáng lập để chia sẻ những cam kết của mình. Tôi vẽ nên chân dung của tôi là một trưởng nhóm tư vấn đầu tư cho các nhà sáng lập và Vua Nệm: Tôi may mắn khi tham gia vào đội ngũ Tư vấn Đầu tư của Vua Nệm khi công ty đang xây dựng Tầm nhìn mới vào năm 2020, và kể từ đó tôi luôn hình dung về tương lai của Vua Nệm vào năm 2023, không chỉ là nơi mua sắm đệm mà còn là biểu tượng cho sự yêu thương, ấm áp và êm ái được tin dùng trên toàn quốc. Tôi không biết tầm nhìn sẽ được thực hiện như thế nào, nhưng tôi cam kết trở thành đối tác của Vua Nệm trong hành trình khám phá Tầm nhìn.
Kể từ ngày đó, tôi đã chủ trì các cuộc họp với các nhà sáng lập và đội ngũ quản lý, lắng nghe những mối quan tâm/khám phá của họ và từng bước giới thiệu bối cảnh mới. Dấn thân với tầm nhìn lớn hơn cũng có nghĩa là sẽ có nhiều thất bại hơn. Nhưng điều đó không còn làm tôi sợ hãi. Mỗi lần thất bại, tôi đều nói ra những thiếu sót để tìm cách loại bỏ nỗi sợ hãi và nhìn thấy cam kết của mình rõ ràng hơn.
Ngay cả khi tôi thất bại, với tình yêu và sự cam kết dành cho Vua Nệm, tôi sẽ tìm ra những con đường mới để hiện thực hóa Tầm nhìn.
Minh Phương ở phía sau.
Vui lòng nhấn vào nút dưới đây để đăng ký nhận bản tin quý của Mekong Capital.
Mekong Capital đầu tư vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đóng góp giá trị gia tăng cho doanh nghiệp theo mô hình Đầu tư Lấy Tầm nhìn làm Định hướng. Các công ty nhận đầu tư thường nằm trong số các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất trong ngành hàng tiêu dùng tại Việt Nam.
Đầu năm 2022, người sáng lập Mekong Capital, Chris Freund, đã xuất bản cuốn “Chuyện Lẩu Cua”, một câu chuyện về một đàn cua bị bắt bỏ vào nồi nước sôi. Thoạt nhìn, “Chuyện Lẩu Cua” trông như một quyển truyện tranh thiếu nhi với trang bìa đầy màu sắc và nét vẽ giàu tính biểu cảm theo phong cách hoạt hình. Nhưng càng về sau, độc giả dễ dàng nhận thấy rằng câu chuyện hàm chứa một thông điệp quan trọng cho các doanh nghiệp về chuyển hóa, năng lực lãnh đạo và việc tập trung vào một tầm nhìn rõ ràng.
Sách đang có bán tại Tiki (bìa cứng): bit.ly/38baF8a
Theo dõi chúng tôi trên LinkedIn:
Để lại nhận xét