VIETNAM

Tổng quan về Khu vực Doanh nghiệp Tư nhân Việt Nam

Khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã trở thành một động lực mạnh mẽ, thúc đẩy sự chuyển đổi vượt bậc của đất nước từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường sôi động kể từ cuộc cải cách Đổi Mới mang tính bước ngoặt năm 1986. Với hơn 940.000 doanh nghiệp tư nhân và khoảng 5 triệu hộ kinh doanh, khu vực này là trụ cột của nền kinh tế địa phương, đóng góp 51% GDP và tạo việc làm cho hơn 42 triệu người, chiếm 85% lực lượng lao động. Những thế mạnh nổi bật – đổi mới sáng tạo, lực lượng lao động chất lượng cao, hội nhập quốc tế, hiện đại hóa nông nghiệp và thúc đẩy vai trò người tiêu dùng – đã định vị Việt Nam như một hình mẫu toàn cầu về phát triển kinh tế bền vững và toàn diện.

Nền tảng lực lượng lao động chất lượng cao

Nền tảng thành công của khu vực doanh nghiệp tư nhân nằm ở hệ thống giáo dục tốt của Việt Nam, tạo ra lực lượng lao động có kỹ năng cao, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức. Trong đánh giá PISA năm 2022, học sinh 15 tuổi Việt Nam xếp thứ 31 toàn cầu về toán học và thứ 34 về khoa học, vượt nhiều quốc gia phát triển, đứng thứ hai trong ASEAN, chỉ sau Singapore.

Ở cấp tiểu học, Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á về toán, đọc và viết nhờ chương trình học nghiêm túc, chú trọng các lĩnh vực STEM. Hàng năm, 50.000-60.000 sinh viên tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin và khoa học máy tính gia nhập thị trường lao động với kỹ năng lập trình và kỹ thuật phần mềm đạt chuẩn quốc tế, giúp các doanh nghiệp tư nhân vươn lên mạnh mẽ trong các ngành công nghệ cao.

Tỷ lệ sở hữu nhà ở cao đem lại lợi thế độc đáo

Một điểm mạnh nổi bật của khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam là tỷ lệ sở hữu nhà ở mức 90% – thuộc hàng cao nhất thế giới. Tỷ lệ sở hữu nhà ở cao giúp các gia đình phân bổ thu nhập nhiều hơn cho giáo dục, khởi nghiệp và tiêu dùng. Với 42 triệu người lao động làm việc trong khu vực tư nhân, nhiều người tận dụng giá trị bất động sản để khởi nghiệp hoặc mở rộng kinh doanh, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Với tốc độ đô thị hóa nhanh và tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng, hiện tượng này tạo ra sức mạnh kinh tế và cơ hội, góp phần trực tiếp vào sự phát triển của khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Tiên phong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Nhờ lực lượng lao động chất lượng cao, khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam dẫn đầu trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, được hỗ trợ bởi các chính sách quyết liệt của chính phủ như Luật Doanh nghiệp năm 2020, đơn giản hóa thủ tục đăng ký kinh doanh, và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị (tháng 5/2025), xác định kinh tế tư nhân là “lực lượng chủ chốt” trong công nghiệp hóa và số hóa.

Với gần 74.000 doanh nghiệp công nghệ số, Việt Nam thu hút các tập đoàn hàng đầu thế giới như Microsoft, Samsung, IBM, Oracle, Qualcomm và NVIDIA, những đơn vị đã thiết lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) cùng văn phòng hỗ trợ công nghệ thông tin. Các doanh nghiệp này tận dụng chi phí nhân công cạnh tranh để thúc đẩy phát triển phần mềm, an ninh mạng và trí tuệ nhân tạo. Năm 2024, lĩnh vực gia công phần mềm đạt doanh thu 0,7 tỷ USD, dự kiến tăng lên 0,78 tỷ USD năm 2025 và 0,88 tỷ USD năm 2028, với mục tiêu đóng góp hơn 12% GDP từ ngành công nghệ thông tin và truyền thông.

Hội nhập thương mại quốc tế

Khu vực doanh nghiệp tư nhân dẫn đầu các ngành công nghiệp then chốt như sản xuất (điện tử và dệt may), bán lẻ và logistics, đồng thời tiên phong trong các hoạt động xuất khẩu, đưa Việt Nam hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp tư nhân có vốn đầu tư nước ngoài đóng góp hơn 70% tổng kim ngạch xuất khẩu, đạt 220 tỷ USD trong nửa đầu năm 2025, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước. Sự chuyển đổi từ mô hình doanh nghiệp nhà nước sang đổi mới sáng tạo do tư nhân dẫn dắt đã nâng tỷ trọng đóng góp vào GDP lên 51%, với dự báo đạt 55-58% vào năm 2030, thể hiện khả năng thích ứng và tiềm năng tăng trưởng bền vững.

Đổi mới nông nghiệp với hướng đi hiện đại

Khu vực doanh nghiệp tư nhân đang tái định hình ngành nông nghiệp Việt Nam, kết hợp truyền thống với sản xuất hiện đại, giá trị cao. Chủ yếu được dẫn dắt bởi các hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ, nông nghiệp chiếm 12% GDP năm 2024 và sử dụng 33% lực lượng lao động. Là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ hai thế giới (1,06 triệu tấn trị giá 6 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm 2025), dẫn đầu về hồ tiêu và gạo (5,88 triệu tấn tính đến giữa tháng 8/2025), Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường toàn cầu. Việc chuyển hướng sang các sản phẩm cao cấp, bền vững và hữu cơ nhằm đáp ứng nhu cầu của các thị trường như Mỹ và EU đã nâng cao giá trị xuất khẩu và củng cố kinh tế nông thôn trong bối cảnh đô thị hóa.

Sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ

Sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ đã tiếp thêm sức mạnh cho khu vực doanh nghiệp tư nhân, cho phép khu vực này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra việc làm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng suất lao động. Các chính sách như Luật Doanh nghiệp năm 2020 và Nghị quyết 68 đã chuyển trọng tâm từ sự chi phối của nhà nước sang thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân, giúp khu vực này tạo thêm 1,5 triệu việc làm trong giai đoạn 2021-2024. Trong nửa đầu năm 2025, GDP tăng 7,52% so với cùng kỳ, với dự báo quý 3 đạt 8,6-8,9%. Sự kiên cường của khu vực doanh nghiệp tư nhân, thể hiện qua mức tăng trưởng 8,02% năm 2022 bất chấp đại dịch COVID-19, phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa chính sách có tầm nhìn, giáo dục chất lượng cao, đổi mới công nghệ, hiện đại hóa nông nghiệp và vai trò ngày càng lớn của người tiêu dùng.

Mô hình phát triển toàn diện

Khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam tỏa sáng nhờ lực lượng lao động chất lượng cao, đổi mới công nghệ, hội nhập thương mại quốc tế, chuyển đổi nông nghiệp và tăng trưởng dựa trên người tiêu dùng. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, khu vực này đóng góp hơn một nửa GDP của Việt Nam, trở thành hình mẫu thuyết phục về phát triển kinh tế toàn diện và thích ứng cao. Khi tiếp tục hòa nhịp các xu hướng toàn cầu, khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không chỉ là động lực thay đổi mà còn là hình mẫu cho sự thịnh vượng bền vững trên toàn thế giới.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam

Xem thêm