Bí quyết để tạo ra Tuyên bố Tầm nhìn hiệu quả
Tác giả: Chris Freund, Nhà Sáng Lập & Tổng Giám Đốc, Mekong Capital
Tuy nhiên, vào năm 2009, chúng tôi đã thoát ra khỏi màn sương mù. Trong khuôn khổ chương trình chuyển đổi tổ chức toàn diện, chúng tôi đã dành 14 ngày cùng nhau tạo ra một tầm nhìn. Sau quá trình hợp tác chặt chẽ này, chúng tôi đã có được một tuyên bố tầm nhìn rõ ràng và hiệu quả, định hướng con đường dẫn đến thành công của Mekong. Câu chuyện về cách chúng tôi tạo ra tầm nhìn dựa trên quy trình đồng thuận đã được đề cập trong bài blog: Bức tranh tương lai không hề tồn tại!
Cũng trong năm đó, nhiều công ty trong danh mục đầu tư của Mekong Capital bắt đầu đưa ra tuyên bố tầm nhìn của riêng họ như Thế Giới Di Động, Golden Gate, Công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận, Traphaco, Trường Quốc tế Việt Úc,v.v. Kể từ đó, việc tạo ra các tuyên bố tầm nhìn đã trở thành thông lệ đối với các công ty đầu tư.
Trong những năm qua, khi có thêm nhiều công ty đầu tư đưa ra tuyên bố tầm nhìn, chúng tôi nhận thấy một điều rõ ràng là một số tầm nhìn giống như những ngọn hải đăng tỏa sáng chỉ đường cho tàu cập bến an toàn, trong khi đó một số khác giống như ngọn đèn leo lắt cung cấp rất ít chỉ dẫn cho doanh nghiệp giữa đại dương mênh mông đầy sóng gió.
Gần đây chúng tôi đã phân tích xem liệu nội dung có phải là yếu tố quyết định hiệu quả của các tuyên bố tầm nhìn. Bạn có thể nghĩ rằng có nhiều yếu tố khác quyết định khả năng đạt được tầm nhìn của một công ty. Có lẽ bạn phán đoán đúng. Tuy nhiên, sau nhiều năm khuyến khích các công ty tạo ra tuyên bố tầm nhìn và theo dõi kết quả, chúng tôi nhận thấy một điều rõ ràng là một số tuyên bố tầm nhìn tốt hơn nếu công ty đặt ra các mục tiêu có thể đạt được.
Vì vậy, nhóm khoa học dữ liệu của Mekong Capital được dẫn dắt bởi Tiến sĩ Phan Hồ Tấn Phát đã tiến hành phân tích các tuyên bố tầm nhìn của hơn 30 công ty đã và đang nhận đầu tư từ quỹ. Họ phân tách từng cụm từ trong mỗi tuyên bố về tầm nhìn, sau đó đo lường mức độ mà mỗi cụm từ đã đạt được hoặc sắp đạt được. Họ tìm kiếm những yếu tố chính mở khóa bí quyết thành công. Kết quả rất rõ ràng – một số nội dung nhất định trong tuyên bố tầm nhìn giúp tăng khả năng đạt được tầm nhìn của công ty, trong một số trường hợp tăng trưởng gấp 5 lần.
———
Vậy nội dung nào trong tuyên bố tầm nhìn có khả năng đạt được trong năm tầm nhìn?
Họ sẽ tạo sự KHÁC BIỆT như thế nào trong mô hình kinh doanh? Tuyên bố tầm nhìn mạnh mẽ và hiệu quả nhất thể hiện rõ ràng cách công ty tạo sự khác biệt trong kinh doanh nhờ nắm được công thức thành công trong lĩnh vực mà họ tham gia. Ví dụ: “Chúng tôi cung cấp đa dạng nhất các loại dược phẩm đáp ứng tất cả nhu cầu của khách hàng về thuốc theo toa và thuốc không kê đơn.”
Có nhắc đến KẾT QUẢ KINH DOANH và kết quả này CÓ THỂ ĐO LƯỜNG được không? Các tuyên bố tầm nhìn hiệu quả nhất đều chỉ rõ kết quả kinh doanh sẽ đạt được và cách đo lường những kết quả đó. Việc tập trung vào kết quả kinh doanh thường đi ngược lại với các tuyên bố chung chung về trải nghiệm hoặc cảm giác. Các biện pháp sẽ được trình bày rõ ràng trong tuyên bố về tầm nhìn thay vì bị ẩn đi trong một số hồ sơ khác. Ví dụ: “Chúng tôi sẽ vận hành mạng lưới 1.000 hiệu thuốc trên toàn quốc với tỷ suất lợi nhuận EBITDA trung bình trên mỗi cửa hàng là 15%.”
TÍNH KHẢ THI như thế nào? Các tuyên bố tầm nhìn hiệu quả nhất đều có tính khả thi. Do đó, các nhà quản lý và lãnh đạo dễ dàng nhận thấy mối liên hệ giữa trách nhiệm và hành động cụ thể đóng góp vào việc thực hiện tầm nhìn. Ví dụ: “Chúng tôi lắng nghe khách hàng và đưa ra lời khuyên tốt nhất dựa trên nhu cầu của họ”. Tuyên bố này có tính khả thi cao ngay cả với những nhân viên tuyến đầu. Mấu chốt ở đây là chủ ngữ của câu là công ty, đặt công ty đứng đầu, và theo sau là một động từ hành động. Ngược lại, một số câu khác như “Khách hàng của chúng tôi là những người hạnh phúc nhất” hoặc “Chúng tôi là những người đáng tin cậy nhất” thường cho ra những kết quả thụ động vì nhân viên không biết cách triển khai.
KHÁCH HÀNG mong muốn điều gì? Tuyên bố tầm nhìn không được viết dành cho khách hàng và không cần phải chia sẻ với khách hàng. Tuy nhiên, điều này vẫn chấp nhận được nếu tuyên bố tầm nhìn đề cập đến lợi ích của khách hàng với các thuật ngữ rõ ràng và chính xác – cụ thể công ty giúp khách hàng như thế nào, công ty giải quyết được vấn đề gì cho khách hàng, thậm chí là định vị thương hiệu với khách hàng. Ví dụ: “Chúng tôi là hệ thống trung tâm đào tạo Tiếng Anh tại Việt Nam lấy học viên làm trung tâm, đặt ra tiêu chuẩn cao nhất về tương tác học viên và đội ngũ giáo viên truyền cảm hứng nhất.“
Điều gì THÚC ĐẨY HIỆU SUẤT? Hội đồng quản trị và ban quản lý luôn mong muốn có những kết quả tài chính mạnh mẽ thể hiện trên báo cáo Lãi & Lỗ của công ty. Do đó, các tuyên bố tầm nhìn hiệu quả nhất thường tập trung vào các động lực thúc đẩy doanh thu, lợi nhuận hoặc hiệu suất của từng đơn vị, thay vì các kết quả cuối cùng như doanh thu và lợi nhuận toàn công ty. Điều này buộc ban quản lý phải có trách nhiệm hành động để tạo ra những kết quả mạnh mẽ. Ví dụ: “Dịch vụ của chúng tôi đặc biệt đến mức 80% khách hàng mới của chúng tôi đều do khách hàng cũ giới thiệu.” – công ty này sẽ có giá trị khách hàng trọn đời cao hơn và chi phí thu hút khách hàng thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh. Do đó, công ty sẽ đạt nhiều lợi nhuận hơn.
Có SỐNG ĐỘNG không? Tuyên bố tầm nhìn hiệu quả nhất đều vẽ ra những bức tranh sống động với những hình ảnh và chi tiết dễ hiểu, dễ hình dung, khiến người ta dễ dàng liên tưởng. Điều này trái với những khái niệm trừu tượng, nghe thì hay nhưng khó thực hiện. Đây là một ví dụ về tuyên bố tầm nhìn giúp người ta dễ dàng hình dung về triển vọng của công ty vào năm 2030:
Chúng tôi cách mạng trải nghiệm bán lẻ sản phẩm bổ sung dinh dưỡng với việc cung cấp một loạt sản phẩm tiên tiến dựa trên những nghiên cứu khoa học mới nhất, giúp cải thiện sức khỏe của khách hàng. Đến năm 2030, chúng tôi sẽ vận hành 500 cửa hàng trên toàn cầu. Mỗi cửa hàng đều có sản phẩm được lựa chọn kỹ lưỡng theo các nghiên cứu đột phá, đảm bảo cung cấp những thực phẩm bổ sung hiệu quả nhất cho khách hàng. Đội ngũ nhân viên giàu kiến thức sẽ đưa ra những lời khuyên phù hợp, có cơ sở khoa học cho mỗi khách hàng, chỉ dẫn họ trên con đường hướng đến hạnh phúc và sức khỏe tối ưu. Cam kết cung cấp những sản phẩm mới nhất, hiệu quả nhất cùng sự hỗ trợ khách hàng tận tâm là động lực phát triển của chúng tôi. Cam kết này góp phần thu hút 60% khách hàng mới qua lời giới thiệu của những khách hàng cảm thấy hài lòng và quan tâm đến sức khỏe.
Có TẬP TRUNG hay không? Thay vì cố gắng bao quát tất cả và để ngỏ nhiều lựa chọn, những tuyên bố tầm nhìn mạnh mẽ nhất đều tập trung giống như một tia laser xuyên qua sự ồn ào và phiền nhiễu để hướng đến các ưu tiên cốt lõi của công ty. Tuyên bố làm rõ những công việc chính và ưu tiên của công ty. Do đó, tuyên bố cũng ám chỉ những gì công ty sẽ KHÔNG thực hiện. Ví dụ: “Chúng tôi đang cứu tính mạng của nhiều người ở các quốc gia đang phát triển bằng cách cung cấp các xét nghiệm phát hiện ung thư sớm đáng tin cậy với giá cả phải chăng. Đến năm 2027, chúng tôi sẽ xử lý hơn 50 triệu xét nghiệm, cắt giảm 70% chi phí cho mỗi xét nghiệm, và ước tính cứu sống được khoảng 100.000 người.”
Có thể hiện sự TĂNG TRƯỞNG ĐỘT PHÁ với KHẢ NĂNG THỰC HIỆN ĐƯỢC không? Những tuyên bố về tầm nhìn kém hiệu quả nhất thường thể hiện khát vọng và truyền cảm hứng cho nhân viên hướng đến những mục tiêu lớn lao nhưng họ không tin rằng mình sẽ đạt được. Giống như một ảo ảnh về ốc đảo trên sa mạc, một mục tiêu lớn thoạt đầu nghe có vẻ hấp dẫn và có thể đạt được nhưng cuối cùng lại thiếu thực tế và tính khả thi, khiến những người theo đuổi cảm thấy thất vọng khi không đạt được mục tiêu. Ngược lại, những tuyên bố về tầm nhìn hiệu quả nhất thường đòi hỏi những bước đột phá về tăng trưởng và hiệu suất, tuy nhiên vẫn có khả năng thực hiện và được tuyên bố với chính trực.
“Khả năng thực hiện được” có nghĩa là tầm nhìn có thể đạt được khi nhân viên tích cực hành động và tạo ra đột phá trong kết quả công việc.
“Tuyên bố với sự chính trực” có nghĩa là khi đưa ra lời hứa với tầm nhìn, họ sẽ tôn trọng lời hứa đó và làm tất cả mọi thứ để hiện thực hóa tầm nhìn đó. Giống như một cỗ máy hoạt động trơn tru, các bánh răng ăn khớp hoàn hảo, chuyển động hài hòa và dựa vào nhau để hoàn thành vai trò được chỉ định. Chính trực đóng vai trò nền tảng cho sự tin tưởng và hợp tác trong một hệ thống, trong đó mỗi cá nhân tuân thủ các cam kết và trách nhiệm của mình, do đó toàn bộ hệ thống có thể vận hành trơn tru để hướng tới tầm nhìn chung.
CHI TIẾT như thế nào? Một vài công ty muốn tạo câu tuyên bố tầm nhìn thật dễ nhớ nên đã cố gắng gộp tất cả thông tin vào một câu. Đây là một ví dụ:
“Đến năm 2030, chúng tôi đặt mục tiêu trở thành doanh nghiệp dẫn đầu ngành về khả năng sinh lời, đổi mới sáng tạo, lấy khách hàng làm trung tâm, thân thiện với môi trường với thương hiệu hàng đầu và được công nhận trên toàn thế giới, cung cấp đa dạng các sản phẩm chất lượng cao với giá cả phải chăng, đồng thời đảm bảo trải nghiệm nhân viên tốt nhất, xây dựng văn hóa làm việc xuất sắc và duy trì cam kết mạnh mẽ với cộng đồng và các cổ đông.”
Hóa ra việc ghi nhớ tầm nhìn không quá quan trọng và việc gộp thành một câu sẽ không đem đến sự rõ ràng cần thiết. Một tuyên bố tầm nhìn thành công giống như một bản giao hưởng du dương với các thành phần thiết yếu được phối hợp nhịp nhàng để tạo ra một màn trình diễn mạnh mẽ và vang vọng. Các tuyên bố tầm nhìn hiệu quả nhất phải đủ độ dài để vẽ ra một bức tranh rõ ràng về một số khía cạnh thiết yếu của tương lai công ty – thường tập trung vào 3-5 mục tiêu quan trọng nhất hoặc các ưu tiên chiến lược. Mặc dù hơi ngược đời, việc bạn mắc lỗi khi quá chi tiết vẫn tốt hơn nhiều so với thiếu chi tiết.
Tóm lại, tuyên bố tầm nhìn mạnh mẽ vẽ ra đích đến với tấm bản đồ chi tiết dẫn đường cho công ty tạo ra sự khác biệt trong kinh doanh, đáp ứng nhu cầu khách hàng và thúc đẩy hiệu suất thông qua những mục tiêu rõ ràng, có tính khả thi và đo lường được. Hành trình này tuy nhiều thử thách nhưng với tuyên bố tầm nhìn được viết khéo léo, bạn có thể tìm đường đến thành công một cách tự tin và chính trực.
11/4/2023
Vui lòng nhấn vào nút dưới đây để đăng ký nhận bản tin quý của Mekong Capital.
Mekong Capital đầu tư vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đóng góp giá trị gia tăng cho doanh nghiệp theo mô hình Đầu tư Lấy Tầm nhìn làm Định hướng. Các công ty nhận đầu tư thường nằm trong số các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất trong ngành hàng tiêu dùng tại Việt Nam.
Đầu năm 2022, người sáng lập Mekong Capital, Chris Freund, đã xuất bản cuốn “Chuyện Lẩu Cua”, một câu chuyện về một đàn cua bị bắt bỏ vào nồi nước sôi. Thoạt nhìn, “Chuyện Lẩu Cua” trông như một quyển truyện tranh thiếu nhi với trang bìa đầy màu sắc và nét vẽ giàu tính biểu cảm theo phong cách hoạt hình. Nhưng càng về sau, độc giả dễ dàng nhận thấy rằng câu chuyện hàm chứa một thông điệp quan trọng cho các doanh nghiệp về chuyển hóa, năng lực lãnh đạo và việc tập trung vào một tầm nhìn rõ ràng.
Sách đang có bán tại Tiki (bìa cứng): bit.ly/38baF8a
Theo dõi chúng tôi trên LinkedIn:
Để lại nhận xét